Zoek je hier naar recente verhalen? Deze vind je vanaf nu op LinkedIn! 

​Femke Wetzer- van Gils | LinkedIn

​Maar u heeft errrrvarringgg…
Ze spuugt het bijna uit.
De walging druipt van haar gezicht.
Hoe is het toch mogelijk dat deze man het wel lukt?
Het antwoord is simpel, omdat hij ooit begonnen is met proberen. Ooit had hij ook geen ervaring.
Voor de duidelijkheid. Ik sta hier geen gesprek van een chirurg met zijn patiënt af te luisteren.
Ik sta in de Albert Heijn. Er zit een sticker op de plant, die mevrouw heeft uitgekozen. De sticker wil er niet af. De man achter de bali prikt zijn vinger in het plastic en HOP… zijn blik erbij is triomfantelijk.

Het intrigeerde mij.
Want uiteraard heb ik geen idee wat mevrouw zo gefrustreerd maakt.
Wellicht heeft de man haar vaker voor de gek gehouden.
Misschien heeft ze iets aan haar handen en probeert ze het op ‘ervaring’ te gooien om niet oud en zielig over te komen.
Of ze heeft die korte ochtend al 5 andere vervelende ervaringen gehad.

Iets in mij zegt dat het geen van allen waar is, maar wie ben ik om daarover te oordelen.
Bij mij gaat het radertje draaien… ervaring.
Dat hebben we allemaal. Oefening baart kunst én ervaring.
Heb je geen ervaring? Dan probeer je het, met of zonder hulp.
En voor alle vacaturemakers die in deze tijd nog ‘ 5 jaar ervaring’ met dikke letters oppennen….
Doe maar niet. Motivatie, wilskracht, een positieve houding en doorzettingsvermogen komen tot stand door ‘ levenservaring’, op wat voor manier dan ook. Gratis tip… van mij 😉

En voor de mensen met een oog voor detail… ook nog een optie. De sticker er gewoon op laten zitten.
Laten we zeggen… iets met geduld en geen interesse 😉.

​Snel sta ik op, de vrouw achter me staat te gillen naar haar collega. Ik sus haar. Alles is ok! Ik lag gewoon even te rusten! Het spijt me, ik wilde je niet laten schrikken.
Ik snap het wel; wie gaat er nou onder de tafel van een congrescentrum liggen slapen? Ik... bij gebrek aan iets beters.
Laten we zeggen, nu kan ik erom lachen en zij vast ook....

Niks doen, lammen, chillen, alleen wandelen, hangen, bidden, mediteren....of doseren?
Er zit een taboe op de stilte. Gewoon even niets.
Druk zijn is hip, doorrennen nog hipper en dan heb ik het nog niet eens over feestjes, teamborrels, uitjes en seminars die hele dagen moeten duren. Waarom?

Ik schaam mij soms voor het zoeken naar de stilte, vooral op de werkplek.
De stilte is daar ver te zoeken, ik werk met mensen. Veel mensen. Leuke mensen, maar ook vermoeiende mensen 😉 .
Het gaat steeds beter, maar ik moet de neiging onderdrukken om gewoon door te gaan, zoals 'anderen' dat doen.
Na een ongeluk is het een noodzaak dat ik de stilte op zoek. Ik moét rusten, anders komt 'de man met de hamer' en doe ik dagen niets anders dan paracetamol slikken en stil in een hoekje zitten.
Mijn rustmomenten zijn vaak ongemakkelijk, want niet overal hebben ze een ruimte met een matje, stoel of bankje, zoals hier gemaakt om te rusten, te bidden of te kolven.
Zo lag ik al eens achter een theaterdoek, in een oude toiletruimte en in het kantoor van de directie of in mijn auto, met enige gêne natuurlijk... dat wel.
Dus bij deze een pleidooi om tijd en ruimte voor stilte en rust te normaliseren en bespreekbaar te maken, dat je ook een 'prima' collega bent als je even een momentje voor jezelf nodig hebt.
Het maakt mensen leuker, relaxter, meer ontspannen en creatiever. En bovenal maakt het de werkplek inclusiever

Werkplezier en het lerarentekort
 
Het zou natuurlijk heel makkelijk zijn als ik nu het lerarentekort zou bagatelliseren door te roepen dat meer werkplezier de oplossing is.
Maar, linksom of rechtsom, gelukkige leraren maken niet alleen gelukkige leerlingen, zoals ‘Loesje’ zou zeggen, maar ook gelukkige collega`s.
En gelukkige collega`s zorgen op hun beurt weer voor nieuwe collega`s, voor blije stagiairs, stuiterende innovatieve starters en schoolleiders met een visie.
Hoe dan? Femnomenaal werkt al jaren met de 6 factoren voor werkgeluk. En voor deze gelegenheid zet ik ze in om het lerarentekort terug te dringen, door jou tips te geven over het behouden of terugvinden van jouw werkplezier.
 
De 6 factoren voor meer werkgeluk en meer nieuwe collega`s!
 
Werkgelukfactor ‘Ontwikkeling ‘
 
Zorg dat je jezelf kent. Wat wil je met jouw loopbaan? En nee, dan heb ik het niet alleen over carrièrestappen maken.
Welke taken passen bij je en hoe kun je de taken die nu eenmaal bij het werk horen leuker of makkelijker maken?
Kijk je ook naar de toekomst in plaats van alleen de onderwijstrends van nu te willen volgen?
Past de ontwikkeling van jouw school, wel bij jou? Is het tijd om jouw horizon te verbreden? Dat is normaal! Of je nu een starter bent of een ervaren professional, nieuwsgierig zijn naar mogelijkheden op het gebied van scholing of werk is goed en belangrijk. Praat hier ook samen over.
 
Werkgelukfactor ‘Voldoening’
 
Waar krijg jij een voldaan gevoel van? Vast niet van de berg administratie!
Veel onderwijsprofessionals vinden autonomie een belangrijk aspect om zich voldaan te kunnen voelen.
Wist je dat veel zaken niet verplicht zijn? Dat jouw professionele mening hierin een rol speelt?
Groepsplannen? Niet verplicht. Verslagen van oudergesprekken? Niet verplicht.
Drie rapporten per jaar? Niet verplicht. Een OPP voor elk leerling? Niet verplicht.
Allemaal dezelfde lessen geven in een parallelgroep. Niet verplicht. ( AOB, 2023)
Wees met je team en MR kritisch op wat er wel en niet moet!
Zo kunnen jullie je richten op de zaken die er echt toe doen en neemt jouw werkplezier toe!
 
Werkgelukfactor ‘Verbondenheid’
 
Of je nu net begonnen bent en je plek nog moet vinden in het team óf je al jaren op dezelfde school werkt; soms pas je niet(meer) in een team, soms past de visie van de school niet (meer) bij jou, soms ben je veranderd, gegroeid. Dat heeft effect op jouw gevoel van ‘erbij horen’ en op het oxytocine-hormoon, dat zorgt voor een gelukkig gevoel.
Het kan iedereen overkomen. Maar hoe weet je nu waar dit aan ligt?
Soms helpt een goed gesprek of een meeloopmiddag op andere plekken om vast te stellen wat je nodig hebt.
 
Werkgelukfactor ‘Gezond werken’
 
Zit je goed? Drink je jouw koffie wel op? Neem je genoeg pauze? Blijf je thuis als je ziek bent, in plaats van door te rennen?
Geef je het aan als er thuis iets speelt, zonder hier elke pauze over te klagen? Kortom, neem jij jouw eigen gezondheid serieus?
Je kunt tegenwoordig zelf een gesprek regelen bij de bedrijfsarts of een coach en hiervoor hoef je echt niet al weken ziek te zijn!
Preventief zorgen voor jezelf en elkaar zorgt voor duurzame inzetbaarheid en dus meer werkplezier voor iedereen.
 
Werkgelukfactoren ‘Waardering en erkenning’
 
Door de drukte vergeten we vaak elkaar. Maar zonder elkaar gaan we het niet redden.
Zien wat de ander doet en hier waardering voor geven, is iets wat in onze branche niet vaak, maar steeds vaker gebeurt.
Doe maar gewoon…., alles voor de leerling!
Maar juist door te zien wat de ander doet, kan en beweegt kun je makkelijker iets loslaten, begrip krijgen voor keuzes die gemaakt worden of als team je beter profileren naar de buitenwereld.
 
Ik gun je meer werkplezier, ik gun je meer collega`s én bovenal ik gun je dat je trots kun zijn op jouw beroep!
 
Wil je in gesprek over een van de werkgelukfactoren? Heb jij vragen over werkgeluk en jouw loopbaan?
Plan een gerust een kennismakingsgesprek in!

Zaterdag was het zover, mijn verjaardagscadeau mocht uitgepakt worden. Ik werd 40 dit jaar!
Zoals onze zoon zong "Ja, ja ze leeft nog, ja, ja ze leeft nog in de gloria". Met vieren dat je leeft, is niets mis!

Benodigdheden voor dit jubileumfeestje?
Een busje met aanhanger, een grote plastic tas, een mandje en een gasbrander.
Eerder vloog ik alleen in de lucht... (zoals velen van jullie weten is dat het punt, waarop Femnomenaal ontstond, vandaar het logo). Nu vloog ik met mijn gezin in een luchtballon!
"Spannend, dat zou ik niet durven", reageerden vrienden, familie en collega`s.
Bang dat de bodem eruit zou vallen, de ballon in de bomen terecht zou komen of de branders spontaan zouden ontploffen óf gewoon hoogtevrees.

Angst is vaak irreëel. Spinnen in Nederland bijten niet, clowns zijn meestal grappig en bij de meeste presentaties weten de mensen in de zaal minder dan jij over het onderwerp, anders zaten ze er niet.
En toch zijn sommige situaties natuurlijk best risicovol en dus is de angst reëel. Onder water loop je meer risico dan boven water, in de auto meer dan in een vliegtuig en op de ski's meer dan op een slee.
Kortom... angst is er met een reden; om je te beschermen.

Nu heb ik geen vliegangst of hoogtevrees... dat feestje daar boven werd dus ook prachtig... 
En toch zat heel even de angst in mijn lijf. Angst van vroeger. Angst voor collega`s.
Het park waar de luchtballon zou opstijgen, was het park vlakbij de school, waar ik de eerste twee jaar van mijn onderwijscarrière in Eindhoven werkte. Een groentje, een Rotterdamse in het Brabantse... maar wat daar gebeurde, lag niet aan mij. Dat weet ik nu, 20 jaar later.

Er heerste een angstcultuur. Collega`s werden ten overstaande van het hele team voor gek gezet, terecht gewezen of afgewezen. Als je het anders deed, niet mee wilde of kon doen in de geldende werkcultuur, dan werd je genegeerd. Stagiaires zaten in het kopieerhok, want er was 'geen plek' in de teamkamer. Materialen voor in de klas zaten achter slot en grendel, want "de kosten moesten gemanaged worden". Toonde je enige emotie of onzekerheid, dan hoorde je niet thuis in het vak. 
Pesten op het werk, zo zou je het nu noemen. De middengroep bleef stil, helaas. De gepeste collega`s gingen weg of verhardden. Zowel de onderwijsinspecteur als de HR-managers grepen niet in, want zo was de gedachte, de resultaten waren toch goed?

Uiteindelijk heb ik voor mijzelf gekozen en ben ik gegaan. Nu twintig jaar later, voelde ik bij het zien van het gebouw en het park, even die angst van toen...
En gelijk daarna, de trots om wie ik geworden ben. Juist door deze situatie voel ik feilloos aan hoe de sfeer in de organisatie is. Wie er gezien wordt, wie niet en waarom. Wie beter kan gaan en wie voor zichzelf moet kiezen. Waar macht corrumpeert. 

Want angst zorgt voor verstijven en het vraagt moed om hier tegen in verzet te komen.
Dus voor alle moedige medewerkers, maak het bespreekbaar, schreeuw het van de daken en kies voor jezelf.
Angst is in dit geval een goede raadgever...

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tips:

* Neem contact op met je bedrijfsarts ( dit mag sinds kort ook zonder overleg met je leidinggevende)
* Bel de intern/extern vertrouwenspersoon
* Neem de preventiemedewerker in vertrouwen
* Deel je ervaringen met familie en vrienden dat kan opluchten



​

Bij inpakken denk je natuurlijk al snel aan het inpakken van een cadeautje, in deze tijd...
Maar voor mij heeft 'inpakken' ook nog een andere betekenis. Het 'inpakken' van communicatie richting de ander. Indirecte communicatie. Als Rotterdamse niet echt mijn ding.

De Rotterdamse cultuur van "niet lullen maar poetsen"; werken, doorzetten en opbouwen, heeft ervoor gezorgd dat, als je dan "lult", je meteen zegt waar het op staat. Dus geen omslachtige volzinnen, maar gewoon zeggen waTie denk(T).
Dat is best lastig zo in het Brabantse. Want hoewel ik van integreren en inburgeren in DE Nederlandse cultuur gedeeltelijk mijn werk heb gemaakt, lukt het mij maar niet om in te burgeren in het "inpakken".
Net zo als het "uitpakken" van de boodschap behoorlijk moeizaam gaat.
Dus waar ik de boodschap (redelijk) direct geef, pakt de ander hem in en zegt het met een omweg. Het is aan mij om te raden, wat die ander nu precies wil zeggen... 

Ik geef je wat voorbeelden:

Ingepakt: "Tot hoe laat moet jij werken, vanmiddag?" 
Ik: "Ik ga vanmiddag wandelen, ga je mee?"
Rotterdams: Ik ga wandelen. Als je ook gaaT, moT je nu je jas aandoen!

Ingepakt: "Hey, zit jij daar?"
Ik: "Daar zat ik, zou je ergens anders willen gaan zitten?"
Rotterdams: "Hey, gaaT jij eens ff gauw ergens anders zitten te zitten!"

Ingepakt: "Ik zou je graag nog even spreken".
Ik:" We moeten echt even praten, er zit mij iets dwars".
Rotterdams: " Zeg, je ken wel moeilijk doen, maar ik benTer helemaal klaar mee!

Ingepakt: "Oh, wat leuk, helaas heb ik geen tijd".
Ik:" Ik hou daar niet van, ik wens je veel plezier."
Rotterdams: "PleurTop joh, daT gaaT ik toch nieToen, ben je wel helemaal lekkerT?" (en dat is dan ook nog vriendelijk bedoeld :))

Nog een randje ingewikkelder wordt het in het werkende leven. Waar ik graag, als de vraag komt, wat ik ervan vind, mijn ongezouten, gepassioneerde, enthousiaste mening geef, is het eigenlijk vaak de bedoeling dat ik deze mening 'inpak' óf nog erger helemaal niet uitspreek. Vraag er dan niet naar, denk ik dan vaak.
Of andersom, ik vraag naar wat iemand van mijn werkzaamheden, advies, training of reactie, vindt. Niets is erger dan een ingepakt "Prima, hoor". Het is natuurlijk niet leuk om te horen dat, iemand niet helemaal tevreden was of 
Inmiddels weet ik; het is de toon die de muziek maakt. Of zoals eerder gezegd "whats left unsaid, says it all"...

Ook wat directer communiceren en niet meer alles inpakken? Doe hier wat inspiratie op! Ik ben je eeuwig dankbaar! En in de tussentijd? Vraag ik gewoon om duidelijkheid! Zeg, waT wil je nou eigenlijk lopen Te zeggen, joh!

Foto: Deense oostkust

Spreken is zilver, zwijgen is goud; is een oud Nederlands spreekwoord. Want is zwijgen wel écht goud?
Eerlijk is eerlijk, een slechte luisteraar of een overmatige prater, daar word ik niet blij van.
Maar of ik blij word van zwijgende mensen is een tweede of nog erger als ik zelf met mijn mond vol tanden sta.

Donderdagochtend 9 uur, ik wandel in het zonnetje door een Deense badplaats op zoek naar wat lekkere broodjes voor het ontbijt. Terwijl ik met mijn broodjes bij de kassa sta, probeer ik het Deens van andere klanten voor mij te volgen. Mijn talenknobbel gaat niet aan. Het lukt mij niet om er ook maar een beetje chocola van te maken.
Ik probeer een 'hey' ( Hallo) en een 'tak' (Bedankt) en dat was het. Maar eigenlijk wil ik de caissière vragen of er veel toeristen zijn dit jaar of ze ook bruine broodjes hebben en of ik een tasje mag, in het Deens...
Maar dat lukt mij na een week Denemarken echt niet. Ik baal en ik denk op de terugweg na over wat niet kunnen spreken met mij doet.

Tijdens trainingen die ik geef over taal en taalverwerving, hebben we het vaak over spreekvaardigheid.
Je bent kwetsbaar als je spreekt. Veel mensen die spreken voor een groep eng vinden, zullen dit herkennen.
Spreken in een groep met nieuwe mensen is al spannend en spreken in een andere taal al helemaal, dus kun je maar beter zwijgen? Is zwijgen dan toch goud? Wellicht, als dat de bedoeling is.

Maar als je niet kúnt zeggen wat je wilt, jezelf niet verstaanbaar kunt maken, dan is de wereld verrekte lastig.
Meestal lukt nieuwkomers om de basale zaken te leren, vooral door dat ze ondergedompeld worden in de Nederlandse taal, althans dat is de bedoeling.
Maar als je een paar maanden verder bent dan wil je graag "nuance" aanbrengen in je gesprekken. Je wilt je gevoelens beschrijven, je wilt typische dingen uit je thuisland delen met de ander, je  wilt zeggen wat je nodig hebt.
En als je dan zwijgt, dan zeg je heel veel, niet. Alles om echt contact te hebben met de ander. De diepte in te gaan en je verbonden te voelen. Dat zeg je dan niet.
Want wat niet gezegd wordt, is vaak belangrijk. Zoals moedertaalsprekers moeite hebben zaken te benoemen, als het voor hen te emotioneel wordt, te beladen is, moeilijk is om te bespreken of je een ander niet wilt kwetsen. 
What's left unsaid, says it all. 

Wat helpt? 

1: Heb geduld!! Spreken is moeilijker, dan luisteren.
2: Spreek geen Engels met een anderstalige.
3. Spreek langzaam, laat stiltes vallen.
4. Gebruik makkelijkere woorden als de ander zegt je niet te begrijpen.
5. Vertel iets over jezelf en over je eigen onzekerheden.
6. Bij spreken voor een groep; kijk over de groep heen.
7. Gebruik steekwoorden bij het spreken, geen volledige teksten.
8. Weet je niet hoe je het iemand moet zeggen? Schrijf het dan.
9. Stel je kwetsbaar op, zeg gewoon dat je het moeilijk of spannend vindt.
​10. Maak van je hart geen moordkuil!


Zo wordt zwijgen zilver en spreken goud!

Het is donderdagmorgen en ik start de dag met een goed advies. "Met mannen moet je niet praten, maar wandelen," aldus een van mijn zeer fitte gepassioneerde vrijwilligers. Net zoals "mijn leerlingen", zijn vrijwillligers ook van "mij"..... 
​Althans zo voelt dat. 
Vrijwilligers zijn goud. Vooral de oudere vrijwilligers onder hen. Omdat ze zonder iets terug te verwachten, iets moois betekenen voor mensen. Ze zetten hun levenservaring in voor de goede zaak. Omdat ze eindeloos geduld hebben. Omdat het ze een zorg zal zijn wat die ander denkt. Omdat ze inmiddels weten dat tijd voor jezelf en grenzen aangeven heel belangrijk is. Omdat ze ambities hebben, maar deze niet in een POP hoeven te verwoorden. Omdat ze het leven zien als een cadeautje. Omdat ze een nuchtere frisse kijk op mijn of ons hectische leven hebben. 

Regelmatig krijg ik de kans om kennis te maken met de leukste mensen.
En in mijn top drie van leuke mensen zitten toch wel de taalvrijwilligers. 
Ik tref ze bij de trainingen die ik geef voor Stichting Lezen en Schrijven. De trainingen bestaan uit vier bijeenkomsten van een halve dag.
Zelden heb ik zo`n gemêleerd publiek voor mij. Mensen die ziek zijn, maar toch nog iets willen doen. Oud-statushouders die iets terug willen doen voor de samenleving. Gepensioneerde docenten of ouders die iets voor een andere ouder willen betekenen. Ze zitten er allemaal. Omdat ze dat graag willen.
Met grote regelmaat ontstaat er een pittige discussie, over de maatschappij. Over wat er anders moet. Over 'dat deden we 10 jaar geleden ook'. Over ons ideaal of gewoon over het leven.
Ik krijg er kippenvel van, steeds weer. En er vloeien ook tranen, écht meer dan eens. Als men zich in de ander herkent en zich realiseert dat 'we' er echt toe doen. Ik leer elke keer van hen.

Vrijwilligers, zonder kan onze maatschappij niet!  Honderden ken ik er. Van begeleiders in een hospice, tot mentoren, tot chauffeurs van Automaatje.
Allemaal kunnen ze niet zonder hun vrijwilligerswerk. En, een mooie bijkomstigheid, vrijwilligerswerk houd je jong. Het zorgt dat je nieuwe dingen leert, dat de witte stof in je hersenen op peil blijft. 

De witte stof zorgt er namelijk voor dat we:

• gestructureerd werken;
• problemen oplossen;
• initiatief nemen;
• creatief denken;
• flexibel denken;
• én gemotiveerd zijn.

Maar belangrijker, een ander helpen, zonder er iets voor terug te verwachten maakt gelukkig! En geluk kun je delen. Hoe weet je nu welk vrijwilligerswerk bij je past? 
Ga eens in gesprek bij het lokale vrijwilligerssteunpunt. Er kan meer dan je denkt! En wie weet vind je jouw droombaan. Heel regelmatig komt het voor dat coachees bij mij door middel van vrijwilligerswerk hun droombaan vinden of gewoon meer ontspanning in hun bestaande werk.

Dus ga ik dit weekend met veel plezier werken in de buurttuin, breng ik zelfgeplukte bloemen rond bij wie het kan gebruiken en vul ik de taalbieb met leuke materialen. En daarna?
Daarna volg ik een goed advies op. Dit keer? Een wandeling met mijn mannen. Geheel vrijwillig;).